Małżeńska wspólność majątkowa – podstawowe informacje
Zgodnie z regulacją kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami powstaje wspólność majątkowa. Obejmuje ona wszystkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania – zarówno wspólnie, jak i samodzielnie. Z momentem zawarcia związku małżeńskiego wyodrębniają się też trzy masy majątkowe: majątek obojga małżonków objęty wspólnością ustawową oraz majątki osobiste każdego z małżonków. Co istotne, mimo istnienia wspomnianej odrębności, majątki te w okresie wspólności ustawowej w praktyce nie są wyodrębniane i zwykle stanowią całość gospodarczą. Jej podział i rozliczenie następuje dopiero po ustaleniu wspólności majątkowej małżeńskiej. Owa wspólność charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania mąż i żona nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym. Nie mogą zatem rozporządzać udziałami ani domagać się podziału majątku objętego wspólnością.
Przedmioty majątkowe tworzące majątek wspólny
Do przedmiotów majątkowych tworzących majątek wspólny zalicza się zwykle:
- oszczędności zgromadzone na rachunku bankowym lub pracowniczym funduszu emerytalnym każdego z małżonków;
- nieruchomości;
- akcje;
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków (np. umów o dzieło);
- dochody z majątku wspólnego oraz z majątków osobistych każdego z małżonków (czyli np. czynsz najmu, dzierżawy itp.);
- samochody, wyposażenie mieszkania, sprzęt AGD i inne przedmioty, których rozdział może okazać się ważny bądź kłopotliwy podczas ustalania rozdzielności.
W przypadku ruchomości można podać łączną wartość wszystkich rzeczy ruchomych.
Co nie należy do majątku wspólnego?
W skład wspólnego majątku małżonków nie wchodzą przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, prawa autorskie, niewypłacone przez pracodawców wynagrodzenia, przedmioty majątkowe nabyte przez zapis, dziedziczenie albo darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca postanowił inaczej, a także przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków.
Podział majątku po rozwodzie – jakie są prawa byłych małżonków?
Rozwód małżonków powoduje ustanie wspólności majątkowej. W jej miejsce pojawia się rozdzielność majątkowa. Dotychczasowy wspólny majątek nadal należy do obojga małżonków, lecz zmienia się jego charakter. Wyszczególnia się dotychczasowy majątek odrębny każdego małżonka oraz udział w dotychczasowym majątku wspólnym. Po rozwodzie majątek objęty wspólnością przestaje być współwłasnością łączną. Staje się współwłasnością w częściach ułamkowych. Aby jednak byli małżonkowie mogli swobodnie rozporządzać konkretnymi przedmiotami majątku (swoimi udziałami), należy dokonać podziału.
W jaki sposób majątek jest dzielony po rozwodzie?
Małżonkowie mają prawo do dobrowolnego podziału majątku wspólnego (do zawarcia ugody) albo do złożenia wniosku o podział do sądu rejonowego lub do sądu, który będzie orzekał o rozwodzie. Należy pamiętać, że podział może obejmować cały majątek wspólny bądź być ograniczony do jego części. Po rozwodzie majątek można podzielić na kilka sposobów. Decyzja zależy od indywidualnej sytuacji rozwodowej. Bierze się wówczas pod uwagę to, czy rozwód odbywa się z orzeczeniem o winie i czy byli małżonkowie wyrażają wolę polubownego rozwiązania swojej finansowej zależności.
Podział majątku po rozwodzie obywa się poprzez zawarcie ugody lub na drodze rozprawy sądowej. Następnie byli współmałżonkowie zyskują prawo do rozporządzania konkretnymi udziałami. Warto pamiętać, że z istotnych powodów każdy z małżonków może zażądać, by ustalenie udziału w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w jakim dana osoba przyczyniła się do powstania tego majątku.
Źródło: http://kancelariaea.pl