Czym jest wypalenie zawodowe? Komu zagraża?
W 2020 roku Światowa Organizacja Zdrowia zaliczyła wypalenie zawodowe do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-11 jako syndrom chorobowy. Jest to określenie na stan psychiczny, który wynika z chronicznego narażenia na stres w pracy. Może być łączone z jednostkami chorobowymi m.in. zaburzeniami adaptacyjnymi i lękowymi, czy też epizodami depresyjnymi.
Napięcie związane z pracą może objawiać się zarówno w dolegliwościach fizycznych, jak i psychicznych. Wypalenie zawodowe dotyczy różnych zawodów i przydarza się osobom na każdym szczeblu hierarchii pracowniczej. Dotyka również ludzi, którzy lubią swoją pracę i się jej poświęcają. Szczególnie narażone są grupy zawodowe obciążone czynnikami stresującymi, cechujące się dużym zaangażowaniem emocjonalnym i społecznym jak m.in. pracownicy medyczni, pracownicy socjalni i nauczyciele.
Termin burnout wprowadzony został w latach 70. XX wieku przez Herberta Freudenbergera, który był amerykańskim psychologiem. Swoje obserwacje prowadził na grupie wolontariuszy, badając spadek ich entuzjazmu i spadek energii wraz z czasem prowadzonych działań charytatywnych.
Jak się objawia wypalenie zawodowe?
Każdemu zdarzają się gorsze momenty, jednak wypalenie zawodowe to stan wykraczający poza chwile trudności i czasowe zniechęcenie. Istnieją objawy, które świadczą o wystąpieniu tego syndromu, wśród nich można wyróżnić:
- odczuwanie emocjonalnego wyczerpania, ciągłego zmęczenia psychicznego i fizycznego,
- spadek wydajności, obniżona motywacja, prokrastynacja, brak zaangażowania w wykonywanie czynności zawodowych,
- rozdrażnienie, nerwowość, problemy z koncentracją, poczucie bezsilności i stagnacji,
- dystansowanie się od współpracowników,
- brak energii, spadek odporności, częste bóle głowy, bóle brzucha, czy bóle pleców wynikające z napięcia ciała i nagromadzenia stresu,
- tłumienie uczuć alkoholem i innymi używkami.
Sposoby, by uniknąć wypalenia zawodowego
W profilaktyce antywypaleniowej ważne jest zachowanie zdrowego balansu między życiem służbowym a prywatnym, znalezienie czasu na regenerację, odpoczynek, zarówno w formie aktywnej, jak i biernej. Ważne jest również uświadomienie sobie swoich możliwości i ograniczeń. W przypadku przytłoczenia obowiązkami warto porozmawiać z przełożonymi o możliwych rozwiązaniach i zmianach w zakresie wykonywanej pracy.
Otwartość na komunikację i rozmowa o trudnościach pozwalają ograniczyć napięcia i znaleźć możliwe rozwiązania. Jeśli ich nie ma, warto pomyśleć o zmianie zajęcia i znalezieniu nowego zatrudnienia. Wypalenie zawodowe to również jeden z powszechnych powodów wizyt u psychologa. Terapia może być skuteczną formą odzyskania harmonii.
Zmiana pracy – opcja, którą warto rozważyć
Alternatywą jest również zmiana pracy. Nie wszystko zależy od pracownika, czasem najlepszą opcją jest znalezienie nowego zajęcia, które jest mniej stresujące i pozwala na samorealizację. Rozważając możliwości zawodowe, warto wziąć pod uwagę to, w jaki sposób oceniani są potencjalni pracodawcy. Na stronie gowork.pl/praca/zgorzelec;l dostępne są opinie o firmach ze Zgorzelca, w portalu można przeczytać również wpisy byłych i obecnych pracowników na temat firm z innych miast. Rekomendacje są przydatne w podejmowaniu decyzji dotyczącej dalszych losów zawodowych.